یکی از چاشنی های محبوب و پرطرفدار انواع غذاها در سراسر جهان همان رب گوجه فرنگی است که رنگ و طعم خاصی به خوراک مورد نظر می بخشد. این چاشنی در آشپزی ایرانی جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده و در اکثر غذاهایی اصیل و سنتی ایرانی همچون آبگوشت، خورش قیمه و … مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنین روش های مختلفی برای تهیه رب گوجه وجود دارند که افراد بسته به شرایط زندگی و آموزشی که از اطرافیان دیده اند، روش مورد نظر را به کار می برند. پس رایج ترین روش های طرز تهیه رب گوجه شامل روش سنتی، استفاده از مخلوط کن، استفاده از چرخ گوشت و فر است.
طرز تهیه رب گوجه فرنگی به روش سنتی (خانگی)
برای تهیه رب گوجه فرنگی به روش سنتی یا خانگی به 5 جعبه گوجه فرنگی و 2 بسته نمک نیاز است. پس باید ابتدا گوجه فرنگی های رسیده و مناسب را برای تهیه رب انتخاب کنید. در صورتی که گوجه فرنگی ها به صورت کامل نرسیده باشند به 2-3 روز زمان نیاز دارند تا کاملا قرمز شوند. بهترین روش برای قرمز شدن گوجه فرنگی این است که روی آنها را با یک پارچه بپوشانید و در قسمتی از فضای خانه یا حیاط نگه دارید.
مرحله اول
مرحله نخست جهت تهیه رب گوجه فرنگی به روش سنتی این است که یک تشت را از آب پر نموده و گوجه ها را داخل آن بریزید. سپس گوجه ها را خوب شسته و کلاهک ها را جدا کنید. همچنین قسمت های خراب گوجه ها را با یک چاقو بردارید و آنها را داخل ظرف های سوراخ دار بریزید. هنگامی که گوجه ها آبشون کامل گرفته شد می توان مرحله دوم را شروع کرد.
مرحله دوم
گوجه های تمیز و خشک شده را داخل گونی های آرد بریزید. البته امروزه گونی های مخصوص انگور و گوجه وجود دارند که این محصولات را داخل گونی ها له می کنند. پس درب گونی را به کمک یک طناب محکم بسته و آن را داخل یک تشت بزرگ بگذارید. سپس یک نفر با چکمه تمیز و پوشیده، گوجه ها را له می کند و آب خروجی را داخل ظرف دیگری می ریزد.
البته وجود یک چاله پلاستیکی کوچک پروسه رب گیری را تسریع بخشیده و کار آسان تر صورت می گیرد. همچنین دستگاه ها یی در بازار موجود می باشند که آب گوجه را خیلی سریع جدا می کنند. ناگفته نماند که داخل آب گوجه نباید هیچ گونه دانه و پوستی وجود داشته باشد. زیرا از کیفیت رب کاسته می شود.
مرحله سوم
در این مرحله آب گرفته گوجه ها را داخل تشت یا قابلمه بزرگی ریخته و آن را روی گاز با شعله مستقیم قرار دهید. پس بهترین گزینه برای جوشیدن رب استفاده از اجاق گازهای بزرگ متصل به گاز فشار قوی می باشند. البته پخت رب روی آتش با زغال و چوب یک طعم بی نظیر و فوق العاده ای دارد که با رب های سنتی قابل مقایسه نیست. همچنین آب گوجه ها بعد از مدتی شروع به جوشیدن می کنند و سر می روند. پس در چنین شرایطی نیاز است که از سرریز شدن آب گوجه ها پیشگیری کنید. بنابراین جهت جلوگیری از سرریز شدن آب گوجه ها باید چند نکته زیر را در نظر بگیرید.
- یک قاشق روغن جامد را به آب ها گوجه اضافه نمایید.
- تا زمانی که آب گوجه های گرفته نشده اند با روی شعله مستقیم گاز بمانند.
- هنگامی که رب غلیظ می شود و قل قل می کند باید مراقب بود. زیرا با پرتاب شدن به بیرون باعث سوختن دست و صورت می شود.
- در حالت کلی 5 جعبه گوجه دارای 2 تشت آب می باشد که هر تشت برای غلیظ شدن تقریبا به 2 ساعت زمان نیاز دارد.
- در زمان پخت رب نیاز است که کنار آن بوده و آن را مدام هم بزنید تا مانع ته گرفتن محصول شوید.
مرحله چهارم
در این مرحله بایستی آب تمام گوجه ها کشیده شده باشد و بعد از آن نمک را به رب اضافه کرد و دوباره آن را کمی تفت داد. البته تست مزه ی رب ضروری بوده و در صورت به مزگی نیاز است که مقداری دیگر نمک به آن افزود. زیرا اگر نمک رب کم باشد خیلی زود خراب می شود. همچنین یکی دیگر از دلایل خراب شدن رب این است که هنوز مقداری آب دارد. بنابراین زمانی که آب رب کشیده می شود باید آن را از روی شعله برداشته و به محض خنک شدن رب را داخل ظرف های نگهداری بریزید.
مطلب پیشنهادی: روشهای درست کردن ذرت؛ طرز تهیه حرفه ای بلال و خوراکی با ذرت
طرز تهیه رب گوجه فرنگی با چرخ گوشت
این روش تهیه رب گوجه فرنگی به آفتاب نیازی ندارد. بنابراین بعد از شستن و خشک کردن گوجه ها باید آنها را با چرخ گوشت چرخ نمایید. سپس گوجه های خرد شده را از پارچه توری یا تنظیف عبور دهید. البته در این مرحله به فشاری زیادی نیاز است تا تخم و پوست گوجه ها از گوشت و آب آن جدا شوند. عصاره به دست آمده را جوشانده تا آب گوجه ها کشیده شوند. حال نمک را به رب افزوده و آن را تفت دهید. به محض خنک شدن رب می توانید آن را داخل ظرف های نگهدارنده بریزید و به مصرف برسانید.
طرز تهیه رب گوجه فرنگی با مخلوط کن
طرز تهیه رب گوجه فرنگی با مخلوط کن به این شکل است که باید تمام گوجه ها را شسته و خشک نمایید. پس گوجه ها را خرد کرده و داخل مخلوط کن میکس کنید. سپس گوجه های میکس شده را در یک قابلمه بجوشانید و از رب خوش طعم و خوشرنگ نهایت لذت را ببرید. البته روش تهیه رب به جدا کردن پوست گوجه ها نیازی ندارد. زیرا پوست گوجه ها به گوشت و پوست آنها میکس شده و طعم و رنگ بی نظیری به رب می بخشند. البته رب خانگی به جوشیدن زیادی نیاز دارد تا قوام بیاد و خوشرنگ شود. همین کار نیز ماندگاری رب را افزایش می دهد.
طرز تهیه رب گوجه فرنگی در فر
جهت تهیه این نوع رب خانگی می توانید از وسیله پخت و پز همچون فر استفاده کنید. بنابراین به محض شستن و خشک کردن گوجه ها باید آنها را داخل مخلوط کن بریزید و از صافی رد کنید. سپس گوجه ها را داخل سینی ریخته و آنها را در فر به مدت 3 ساعت و در دمای 150 درجه سانتی گراد قرار دهید. البته هر 30 دقیقه یک بار در فر را باز نموده و پوره را هم بزنید. مجددا روی سینی پهن نمایید. همچنین هنگامی که حجم رب نصف شد باید دمای فر را به 120 درجه سانتی گراد رساند. ناگفته نماند که در این دما نیز نیاز است که رب را برای چندین بار هم زده شود تا به قوام مدنظر برسد.
طرز تهیه رب گوجه فرنگی با دستگاه آبلیمو و آبغوره گیری
دستگاه هایی که در بیرون آب محصولاتی همچون لیمو و غوره را می گیرند قادر به گرفتن آب گوجه فرنگی می باشند. پس برای تهیه رب خانگی گوجه فرنگی با این روش نیاز است مقدار گوجه مصرفی از 50 کیلو کمتر نباشد. البته دستگاه آبگیری گوجه با سایر دستگاه ها همچون آبلیموگیری و آبغوره گیری متفاوت است.
یکی از مزایای دستگاه آبگیری گوجه این است که عصاره گوجه ها را بدون پوست و دانه به شما تحویل می دهد. پس با جوشیدن و غلیظ شدن عصاره گوجه فرنگی می توانید به پوره مورد نظر دست یابید. همچنین هنگامی که آب گوجه را گرفتید نباید بلافاصله بجوشانید. زیرا باید 2-3 روز جلوی آفتاب و داخل دبه بماند تا رب نهایی گاز نداشته باشد.
نکات مهم در طرز تهیه رب گوجه فرنگی
برای درست کردن رب گوجه فرنگی خوش طعم و خوش رنگ باید به یکسری نکات توجه کرد. پس با رعایت نکات زیر می توانید محصول نهایی فوق العاده خوشمزه و خوش رنگی تهیه نمایید.
رب گوجه فرنگی که به صورت صنعتی تهیه می شود جهت افزایش ماندگاری بهتر و بیشتر به آن مواد نگهدارنده افزوده می شود. ولی رب خانگی فاقد مواد نگهدارنده بوده و احتمال خرابی و کپک زدن آن بیشتر است. پس با رعایت چند نکته می توانید امکان کپک رب را به حداقل برسانید.
- هنگامی که رب را از صافی عبور می دهید باید تمام تخمه و یا پوست گوجه ها را جدا کنید.
- آب گوجه ها بباید به صورت کامل کشیده شوند. زیرا رب آبکی و شل به سرعت کپک می زند.
- بعد از هر بار استفاده از رب نیاز است که درب ظرف را محکم بسته و از ورود هوا به داخل آن جلوگیری نمایید. زیر در غیر این صورت رب خیلی سریع کپک می زند.
- جهت پیشگیری از کپک زدن رب در طولانی مدت می توانید کمی روغن روی آن بریزید. زیرا با این روش رب تا یک سال قابل نگهداری و استفاده می باشد.
روش های نگهداری از رب گوجه فرنگی
جهت پیشگیری از خراب شدن و کپک زدن رب خانگی زمان درست کردن آن باید به یکسری نکات توجه کرد.
- رب خانگی تا جای ممکن بایستی غلیظ شود. زیرا اگر رب به غلظت کافی برسد، محصول سالم مانده و کپک نمی زند.
- بهترین ظروف برای نگهداری رب خانگی همان ظروف شیشه ای است که علاوه بر سالم بودن آن از خراب شدن محصول جلوگیری می نماید.
- ظرف مورد نظر برای نگهداری رب باید کاملا تمیز و خشک باشد.
- به محض تهیه رب خانگی و ریختن آن داخل ظروف نگهداری نیاز است که مقداری روغن روی رب بریزید تا از ورود هوا به داخل قوطی جلوگیری نمایید. البته بهترین گزینه استفاده از روغن جامد آب شده است که مانع نفوذ هوا به داخل شیشه می شود.
- در ظرف کاملا محکم ببندید تا مانع ورود هوا به داخل رب شوید.
- بعد از پخت و ریختن رب داخل ظرف نیاز است که شیشه ها به مدت 24 ساعت به صورت وارونه قرار دهید تا هوای داخل ظرف را خارج کنید.
- جهت پیشگیری از خراب شدن رب خانگی باید به آن نمک اضافه نمایید.
- جهت برداشتن رب از داخل شیشه باید از قاشق خشک و تمیز استفاده کنید و خیلی سریع درب آن را ببندید.
- اگر رب در ظروف بزرگ نگهداری می شود باید آن را به ظرف های کوچکتر انتقال داد. زیرا مقدار رب داخل ظرف کوچکتر زودتر مصرف شده و زمانی برای کپک زدن یا خراب شدن ندارد.
- به محض باز شدن درب ظرف نگهدارنده رب نیاز است که از آن در یخچال نگهداری کرد.
جنس قابلمه در رنگ رب گوجه فرنگی چه تاثیری دارد؟
نوع ظرفی که برای تهیه رب مورد استفاده قرار می گیرد از اهمیت بالایی برخوردار است. پس جهت نتیجه دهی بهتر باید از قابلمه های چدنی یا بدون روکش تفلون استفاده کنید. البته این نوع قابلمه در برخی از خانه در دسترس نبوده و به همین منظور می توانید قابلمه های معمولی را جایگزین نمایید. زیرا جنس ظرف تاثیر زیادی در خوش طعمی و خوش رنگی رب دارد. پس بهترین گزینه استفاده از قابلمه مسی است. اما قابلمه های تفلون از کیفیت و طعم رب کاسته و مانع خوشرنگی محصول نهایی می شوند.
خوشرنگ شدن رب گوجه فرنگی با یک ترفند ساده
یکی از عوامل موثر در خوش رنگی رب خانگی، تنظیم شعله گاز است. همچنین بازه زمانی مشخص در خوش رنگ و خوش طعم شدن رب نقش بسزایی دارد. زیرا اگر رب بیشتر از حد معمول پخته شود رنگ قهوه ای به خود گرفته و تیره تر به نظر می رسد. همچنین زمان پخت کمتر از حد معمول، رب آبکی و شل تحویل می دهد و کیفیت آن بسیار پایین می باشد. همچنین زیاد کردن شعله گاز به امید سفت شدن رب باعث سفت شدن محصول شده و رنگ رب را سیاه تر و تیره تر می کند.
شرایط نگهداری رب گوجه فرنگی خارج از یخچال
جهت نگهداری از رب خانگی گوجه فرنگی باید به نکات زیر توجه کرد.
رب را در یک سطل ریخته و روی آن را با یک پارچه سفید رنگ و تمیز بپوشانید. سپس نم زیادی روی پارچه ریخته و درب سطل را ببندید. البته شما می توانید مقداری روغن جامد را آب کرده و روی رب بریزید و محکم درب آن را ببندید.
روغن روی محصول می بنده و از کپک زدن یا خراب شدن جلوگیری می کند. سپس شیشه را در جای خنک همچون انباری یا زیرزمین قرار دهید. البته هنگام مصرف می توانید لایه ای از رب را کنار زده و از لایه پایین تر برای پخت غذا استفاده کنید.
نظرات کاربران