سرطان سینه یکی از شایع ترین سرطان ها در میان عموم مردم به خصوص خانم ها است. در صورت تشخیص سریع این بیماری، شانس درمان بیمار بسیار بالا می رود. سرطان سینه تنها از یک سلول شروع می شود. سلول ها به عنوان کوچک ترین بخش ساختمانی موجود در بدن انسان ها به حساب می آیند که در محدوده قوانین مشخص شده رشد می کنند.
سرعت رشد سلول های سرطانی بسیار سریع تر از دیگر سلول های سالم است. سلول ها سرطانی در محدوده بسیار زیادی رشد کرده و سلول های سالم را نیز تخریب خواهند کرد. در صورتی که علائم سرطان سینه نادیده گرفته شوند، باعث انتقال سرطان به بخش های دیگر از بدن شده و می تواند بسیار خطرناک شود.
به همین دلیل اگر علائم سرطان سینه را مشاهده کردید باید به سرعت به پزشک متخصص مراجعه کنید. در این مطلب قصد داریم اطلاعات مفیدی را در مورد سرطان سینه به شما بدهیم. با توجه به اهمیت زیاد این مطلب، پیشنهاد می کنیم با مقالات سبکنو همراه باشید.
سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه یک نوع بیماری است که به دلیل ایجاد تومور در سینه، رخ می دهد. این بیماری به دلیل تغییر و تکثیر بیش از اندازه یکی از گروه های سلولی که بافت پستان را تشکیل می دهند، به وجود می آید. بافت سرطانی در سینه، ابتدا به اطراف خود و بعد به غدد لنفاوی که در نزدیکی سینه قرار دارد، می رسد.
بیمارانی که به علائم سرطانی بی توجه هستند و بیماری خود را به موقع تشخیص نمی دهند و آن را درمان نمی کنند، سرطان به دیگر اندام ها گسترش پیدا خواهد کرد. در چنین شرایطی بیمار به مرحله ای از سرطان می رسد که غیرقابل درمان است.
شاید برایتان جالب باشد که معمولا خانم ها به این بیماری دچار شده و از 7 خانم، یکی از آن ها به سرطان سینه مبتلا می شوند. به طور کلی سرطان یک بیماری واحد نبوده و در نتیجه سرطان سینه نیز، بیماری واحدی نیست.
انواع مختلفی از بیماری سرطان سینه وجود دارد که هر کدام از آن ها در بخش های مختلفی از سینه شروع می شوند. در ادامه انواع مدل های سرطان سینه را برای شما بررسی می کنیم.
آناتومی سینه
برای درک بهتر سرطان سینه، بهتر است با برخی اطلاعات اولیه و مهم در خصوص ساختار اصلی سینه آشنا شوید. پستان یک خانم شامل بخش های زیر است:
- غدد تولید شیر یا لوبول ها و لوب ها
- مجاری شیر که شیر را به مجرای سینه یا نوک سینه می رساند.
- استروما که از بافت و چربی همبند اطراف مجاری شیر، رگ های خونی، عروق لنفاوی و لوبول ها تشکیل شده است.
اکثر سرطان های سینه از سلول های مجاری شیر شروع شده و بعد به قسمت های دیگر می رسد.
سیستم لنفاوی سینه و سرطان سینه
یکی از اصلی ترین راه های گسترش این سرطان از طریق سیستم لنفاوی است، به همین دلیل درک ساختار کلی آن اهمیت بسیار زیادی دارد. سیستم لنفاوی از بخش های مختلفی تشکیل شده است. غدد و سیستم لنفاوی لوبیا شکل، به سلول های کوچک سیستم ایمنی بدن گفته می شوند که متصل به عروق لنفاوی هستند.
رگ های لنفاوی شباهت زیادی به رگ های کوچک بدن دارند، با این تفاوت که به جای خون، مایع شفاف به نام لنف در آن ها جریان دارند. این رگ ها ماند لنف را از سینه حمل خواهند کرد و حاوی مایع بافت لنفاوی، سلول های سیستم ایمنی و مواد زائد هستند.
احتمال دارد که سلول های سرطانی سینه وارد عروق لنفاوی بشنود و در داخل غدد لنفاوی رشد کنند. اکثر رگ های لنفاوی سینه، به غدد لنفاوی در زیر بغل وصل می شوند، اما برخی دیگر از این رگ ها به قفسه سینه و زیر یا بالای استخوان ترقوه می رسند. در صورتی که سلول سرطانی به غدد لنفاوی راه پیدا کند، احتمال اینکه سلول های سرطانی از طریق خود به دیگر بخش ها بدن برسند، بسیار بالا می رود.
بیشتر شدن سرطان سینه در بخش غدد لنفاوی بدین معنی است که سرطان به بخش های بیشتری از بدن می رسد. به همین دلیل تعداد سرطان های موجود در غدد لنفاوی بر روی برنامه درمان تاثیر بسیار زیادی دارد.
پیشگیری از سرطان سینه
طبق تحقیقات انجام شده در این خصوص، داشتن فعالیت های فیزیکی و انجام روزانه حداقل نیم ساعت تا ساعت ورزش، می تواند تا 20 درصد، خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد؛ چرا که ورزش و فعالیت فیزیکی می توانند هورمون های تستوسترون و استروژن موجود در خود را متعادل کنند. علاوه بر این، راه های دیگری برای پیشگیری از سرطان سینه وجود دارد که آن ها را برای شما نام می بریم.
- تحقیقات انجام شده نشان می دهد که کلسیم به پیشگیری از سرطان سینه بسیار کمک می کند. با توجه به اینکه لبنیات سرشار از کلسیم هستند، پس می توانید لبنیات را در برنامه غذایی خود قرار دهید.
- انواع میوه ها به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدان و فیبر، نقش بسیار زیادی در کاهش ابتلا به سرطان سینه را دارند. اکسیدان ها مانع از آزاد شدن رادیکال های آزاد و واکنش های اکسیداسیون در سلول ها می شوند. همچنین این مواد غذایی به ویتامین های مختلفی همچون ویتامین A، C، E و… اشاره کرد که به همراه فیبرها، علاوه بر پیشگیری از سرطان، باعث متعادل شدن وزن افراد خواهند شد.
- خانم های که بچه دار می شوند، کم تر دچار سرطان سینه می شوند.
- عمل شیردهی، سال های طولانی است که مورد توجه محققان قرار گرفته است؛ چرا که به نظر می رسد این عمل با مکانیسم های خاص خود، مانع از بروز سرطان می شود. هرچه مدت زمان و تعداد دفعات شیردهی بالاتر برود، میزان ابتلا به سرطان پایین می آید.
- غذاها و دسرهای پرچرب و پرکالری، می توانند یکی از عوامل ابتلا به سرطان باشند. به همین دلیل بهتر است آقایان و به خصوص خانم ها، در برنامه غذایی خود مصرف غذاهای کم چرب و بدون کلسترول مانند سویا را بالا ببرند. سویا به عنوان بهترین جایگزین برای گوشت های پرچرب به حساب می آید.
علائم سرطان سینه
معمولا اگر تومور در غده پستانی ایجاد شود، در مراحل اولیه به هیچ عنوان خود را نشان نخواهد داد. اما در اکثر مواقع، در همان مراحل ابتدایی می توان سرطان سینه را تشخیص داد. بیش از 70 درصد از تمامی تومورها و سرطان های سینه توسط خود زنان پیدا می شود، به همین دلیل معاینه صحیح غده های پستانی اهمیت بسیار بالایی دارد. بهترین زمان برای انجام این معاینه 5 تا 7 روز بعد از پایان دوره قاعدگی است.
نشانی های سرطان سینه در مراحل اولیه
- تغییر شکل در قسمت نوک سینه
- از بین نرفتن درد سینه بعد از دوره قاعدگی
- از بین رفتن توده های تازه بعد از دوره قاعدگی
- ترشحات شفاف، زرد، قهوه ای یا قرمز از نوک سینه
- توده یا تورم در زیر بازوها یا اطراف استخوان ترقوه
- تورم، قرمزی، حساسیت در پوست، خارش پوست و جوش های بی دلیل
- توده سفت با گوشه های نامنظم به احتمال بالا غده سرطانی است.
نشانی های سرطان سینه در مراحل بعدی
- تورفتگی نوک سینه
- بزرگ شدن یکی از سینه ها نسبت به دیگری
- ایجاد فرورفتگی بر روی سطح سینه
- بزرگ شدن توده قدیمی
- پوست پرتقالی شدن پوست سینه
- کاهش وزن بدون دلیل
- بزرگ شدن و تورم توده های غدد لنفاوی در زیر بغل
- قابل مشاهده شدن رگ روی سینه
داشتین یکی یا چند نمونه از این علائم بدین معنی نیست که شما به سرطان سینه دچار شده اید. برای مثال بیرون آمدن ترشح از نوک سینه ممکن است ناشی از عفونت باشد. اما اگر هر کدام از علائم بالا را مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید.
دلایل ایجاد سرطان سینه
سینه زنان از بافت همبند، هزاران لوبول و چربی تشکیل شده است. لوبول به غده های ریزی گفته می شوند که در دوران شیردهی، شیر را تولید می کنند.همانطور که گفتیم لوله های مجاری کوچک، شیر را به طرف نوک پستان هدایت می کنند.
سرطان موجب تکثیر و افزایش غیرقابل کنترل سلول ها در بدن می گردد. باید بدانید که سلول ها سرطانی در تمام چرخه زندگی خود به هیچ عنوان نمی میرند و همین رشد بیش از اندازه سلول ها باعث به وجود آمدن سرطان می شود. دلیل اصلی به وجود آمدن سرطان سینه هنوز مشخص نشده است، اما برخی از عوامل، خطر ابتلا به این بیماری را بالا می برند که عبارتند از:
سن: احتمال ابتلا به سرطان، با بالا رفتن سن افزایش پیدا می کند. به طوری که در سن 20 سالگی، احتمال ابتلا به سرطان 0.06 درصد است، اما در 70 سالگی این آمار به 84.3 درصد می رسد.
ژنتیک: زنانی که دارای جهش ژن های BRCA1 و BRCA2 و همچنین TP53 هستند و افرادی که سابقه سرطان سینه در نزدیکان دارند، احتمال ابتلا به سرطان سینه در آن ها زیاد است.
سابقه توده های سینه یا سرطان سینه: امکان ابتلا مجدد به سرطان سینه در افرادی که قبلا مبتلا به این بیماری بوده اند، زیاد خواهد بود، داشتن بعضی از انواع غدد یا توده های غیرسرطانی در سینه، احتمال ابتلا به این سرطان در آینده را بالا می برد. علاوه بر این ها، خانم هایی که سابقه سرطان تخمدان، پستان، سرطان صفاقی یا لوله رحم را دارند، باید از یک پزشک متخصص در خصوص آزمایش ژنتیک، سوال بپرسند.
بافت متراکم سینه: خانم هایی که بافت متراکم تری در قسمت سینه های خود دارند، کمی بیشتر از دیگران، در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند.
قرار گرفتن در معرض استروژن: آنچنان که مشخص است، خانم طولانی خانم ها با استروژن احتمال ابتلا به سرطان را بالا می برد. اصلی ترین دلیل این موضوع قاعدگی زودتر زمان موعد یا یائسگی در سن بالاتر از سن مناسب است. علاوه بر این ها، شیردهی بیش از 1 سال احتمال ابتلا به این سرطان را پایین می آورد؛ چرا که این کار، استروژن ناشی از شیردهی و بارداری را کاهش می دهد.
وزن بدن: برخی از خانم های بعد از یائسگی دچار چاقی یا افزایش وزن می شوند. به همین دلیل سطح استروژن بالا رفته و در نتیجه خطر ابتلا به سرطان سینه بیشتر می شود. احتمال دارد مصرف بیش از حد و اندازه قند هم، از دیگر عوامل در این زمینه باشد.
مصرف الکل: طبق تحقیقات انجام شده در NCI یا موسسه ملی سرطان، زنانی که به مشروبات الکلی معتاد هستند، بیشتر از افرادی که الکل مصرف نمی کنند یا مصرف کمی دارند، دچار سرطان سینه می شوند. به همین دلیل مصرف منظم الکل در به وجود آمده غده های سرطانی سینه، نقش بسیار مهمی مهمی خواهد داشت.
قرار گرفتن در معرض پرتودرمانی: این احتمال وجود دارد که انجام پرتودرمانی برای دیگر سرطان ها، خطر ابتلا به این سرطان را بالا ببرد.
درمان های هورمونی: طبق تحقیقات NCI ممکن است داروهای خوراکی که برای ضدبارداری مصرف می شوند، احتمال ابتلا خانم ها به سرطان سینه را کمی بالا ببرند.
انواع سرطان های سینه
همانطور که گفتیم سرطان سینه در چند نوع مختلف وجود دارد که هر کدام از آن ها ویژگی های خاص خود را دارند. در این بخش انواع سرطان سینه را بررسی می کنیم:
سرطان سینه مجرایی: در این مدل از سرطان سینه، سلول های سرطانی تنها در داخل مجرای سینه رشد خواهند کرد. شما می توانید با لمس سینه خود، این توده های سرطانی در سینه تان احساس کنید یا اینکه از نوک یکی از سینه ها، مایعی به غیر از شیر خارج می شود. در این شرایط باید حتما به پزشک مراجعه کرده و درمان را شروع کنید. 80 تا 90 درصد از خانم هایی که به سرطان سینه دچار می شوند، از نوع سرطان سینه مجرایی هستند.
سرطان سینه لوبولی: در صورتی که شیر مادر در لوبول ها جمع شده و توده سفت و تورم را ایجاد کنند، ظاهر سینه ها دچار تغییر می شوند و این یکی از علائم سرطان است. با استفاده از نمونه برداری بافت سینه می توان این نوع سرطان را تشخیص داد.
سرطان سینه التهابی: در آخرین نوع از سرطان پستان، ظاهر سینه ها کاملا ملتهب می شود به صورتی که تورم و قرمزی سینه ها کاملا قابل مشاهده است.
تشخیص سرطان سینه
برای اینکه سرطان سینه کاملا تشخیص داده شود باید چندین مرحله را پشت سر گذاشت که عبارتند از: معاینه سینه ها به صورت فیزیکی، MRI یا تست مامو گرافی و در نهایت بیوپسی.
مامو گرافی: با این تست تشخیصی، ماهیت توده های اجیاد شده در سینه، کاملا مشخص می شوند. اما در برخی از موارد این تست، نتایج کاذب و الکی به همراه دارد، به همین دلیل تست های دیگر تشخیصی نیز وجود دارند و پزشک ها از آن تست ها هم استفاده می کنند.
اولتراسوند: با استفاده از تست، تصاویری از بافت داخلی سینه ها در اختیار پزشک قرار می گیرد و نشان می دهد که آیا توده ها سرطانی یا غیرسرطانی هستند؟
بیوپسی: این روش بسیار قطعی و درست است و می تواند نوع توده ها را کاملا مشخص کند. برای انجام تست بیوپسی، با وارد کردن سوزن به داخل سینه یک نمونه کوچک از آن گرفته می شود و برای انجام بررسی های بیشتر، نمونه به آزمایشگاه ارسال می شود.
درمان سرطان سینه
امروزه شاهد پیشرفت بسیار زیادی در خصوص درمان های پزشکی هستیم و سرطان سینه نیز جزء آن ها است.
جراحی: نوع جراحی با توجه به اندازه و نوع غده و همچنین شرایط جسمانی بیمار مبتلا به سرطان سینه در نظر گرفته می شود.
لامپکتومی: در این روش بافت سالم و بافت سرطانی را بر می دارند. معمولا بعد از انجام این جراحی، جلسات هورمون درمانی یا رادیوتراپی را برای بیمار در نظر می گیرند. در روش لامپکتومی از بافت سینه های بیمار محافظت می شود. جراحان در این روش عمل، گره های لنفاوی در زیر بغل را بررسی می کنند تا به میزان پخش شدگی سرطان پی ببرند.
ماستکتومی: در این روش بافت سینه ها را بر می دارند، اما در صورتی که سرطان سینه به صورت تجاهمی باشد، روش ماستکتومی به تنهایی نمی تواند موثر باشد. در این روش غده های زیر بغل و سینه برداشته می شوند، اما اگر در قسمت عضلات زیر قفسه سینه غده ای وجود داشته باشد، غده ها باقی می مانند و برداشته نمی شوند.
رادیو تراپی: در روش رادیوتراپی، تمام سلول سرطانی باقی مانده از عمل عمل جراحی، با استفاده از تابش اشعه از بین می روند. این روش یک درمان موضعی بوده که فقط بر روی سلول های سرطانی اثر دارد و معمولا بیماران بار در طول هفته آن را انجام می دهند. این روش هیچ گونه دردی نداشته و کم ترین عوارض جانبی را برای بیمار به همراه دارد.
شیمی درمانی: در این روش با مصرف داروها سلول های سرطانی نابود شده یا رشد سلول ها را متوقف می کنند. شیمی درمانی باعث می شود که سلول های سرطانی که به بخش های دیگر مهاجرت کرده اند نیز نابود شوند. احتمال بروز برخی از عوارض در روش شیمی درمانی به داروی استفاده شده بستگی دارد و می تواند شامل مواردی همچون استفراغ، تهوع، خستگی یا کاهش اشتها باشد. پزشکان توصیه می کنند بیماران پس از پایان دوره درمان، هر 3 تا 6 ماه یکبار تا دو یا سه سال، برای چکاپ به پزشک خود مراجعه کنند.
بهترین زمان برای ماموگرافی
تاکنون بحث های زیادی در مورد اینکه زنان در چه زمانی بهتر است ماموگرافی را انجام دهند، وجود داشته، با به طور کلی موارد زیر را به خاطر بسپارید:
- خانم ها باید از سن 40 تا 44 سالگی شروع به انجام این کار کنند.
- خانم ها از 45 تا 54 سالگی در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند، به همین دلیل باید سالی یکبار ماموگرافی را انجام دهند.
- خانم های 55 سال یا بیشتر سن دارند، باید 2 سال یک بار اقدام به انجام ماموگرافی غربالگری کنند.
تا وقتی که یک خانم، سلامت بالایی داشته باشد و انتظار برود که بیش از 10 سال زندگی می کند، باید غربالگری را انجام دهد. اگر در خانواده یا اطرافیان خود، سابقه سرطان سینه دارد، به هیچ عنوان ماموگرافی را دست کم نگیرید. با این کار سلامت خود را تضمین می کنید و در صورتی که به به این بیماری مبتلا شدید، می توانید به موقع جلوی رشد و تکثیر آن را بگیرید. تمامی خانم ها باید بافت طبیعی سینه های خود آشنا باشند و اگر هر تغییری را در اندازه، ظاهر، نوک پستان یا بافت و همچنین هر گونه ترشحاتی را در پستان مشاهده کردید، به دکتر مراجعه کنید.
مرحله بندی سرطان سینه
پزشک متخصص با توجه به اندازه تومور و همچنین سرعت تکثیر و رشد آن، سرطان را مرحله بندی خواهد کرد. یکی از مولفه هایی که سرطان سینه را مرحله بندی می کند، نمره TNM است که شامل 3 نمره و 5 درجه مختلف می شود. T مقدار رشد اولیه تومور را نشان می دهد. N نشان دهنده میزان و اندازه رشد سرطان سینه در غدد لنفاوی بوده و M میزان گستردگی سرطان به سایر اعضای بدن است.
مرحله 0: این ابتدایی ترین مرحله سرطان سینه است و تومور در جای تولید، قرار دارد. به عبارت دیگر، تومور به بافت های اطراف سرایت نکرده است. شایع ترین نوع سرطان سینه مرحله 0، DCIS بوده و سرطان در مجرای یکی از سینه ها قرار دارد و تنها به سلول های داخلی محدود می شود.
مرحله 1: در مرحله 1، عرض تومور مورد در سینه به 2 سانتی متر می رسد، اما غدد لنفاوی تحت تاثیر آن قرار نگرفته است. در این مرحله امکان دارد که مقدار کمی از سلول سرطانی، به داخل غدد لنفاوی سرایت کرده باشد.
مرحله 2: اندازه تومور 2 سانتی متر بوده و در این حالت شروع به گسترش در غدد مجاور کرده است. همچنین احتمال دارد که عرض تومور 2 تا 5 سانتی متر بوده و به غدد لنفاوی نرسیده باشد.
مرحله 3: در مرحله سوم عرض تومور به 5 سانتی متر رسیده و کاملا به غدد لنفاوی گسترش پیدا کرده است یا اینکه تومور بیشتر از 5 سانتی متر رسیده باشد.
مرحله 4: در مرحله آخر سرطان سینه به دیگر اندام های بدن همچون مغز، ریه، کبد و… گسترش پیدا کرده است.
جمع بندی
سرطان سینه یکی از شایع ترین سرطان ها برای خانم ها است که امروزه بسیاری از خانم ها درگیر آن هستند. سرطان سینه در انواع مختلفی وجود دارد و درمان های متفاوتی برای آن نیز کشف شده است. عوامل زیادی همچون بالا رفتن سن، تغذيه نامناسب، عدم تحرک و… احتمال ابتلا به سرطان سینه را بالا می برد. علائم مختلفی همچون تغییر رنگ سینه ها، تورم، ترشح های رنگی در نوک سینه ها و… وجود دارد که نشان دهنده سرطان سینه هستند. با مشاهده هر کدام از این علائم، به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
نظرات کاربران